Çin Mutfak Kültürü

 

Çin mutfağı kısa bir yazıyla anlatılması oldukça güç dünyanın en popüler mutfaklarından biridir. Nedeni yemeklerin -geçen yazımda hatırlayacağınız üzere- oldukça geniş yüzölçümüne sahip olmasına paralel Çin mutfağının bünyesinde barındırmış olduğu çeşitlilik ve binlerce yıl öncesine uzanan tarihi geçmişi. Çin yemeklerinin tadına bir bakayım! dediğinizde aynı zamanda Çin mutfak kültürünü ve yaşam felsefesinin de keşfe çıkmışsınız demektir. Çin’de kültürel anlamda önemli bir yere sahip olan yemek bolluk, bereket, şans gibi değerlerle özdeşleştiriliyor. Bu keşfi yapmak istiyorsanız Çin’e yolculuk haricinde dünyada birçok ülkede Çin semtleri, caddeleri ve mahalleleri bulunuyor. Buraları dolaşırken pişen yemeklerin kokusu ve sürdürülen geleneksel yaşamı deneyimlemek Çin mutfağı hakkında fikir sahibi olmanız için yeterli olacaktır. Singapur da gezme fırsatı bulduğum Çin Mahallesi güzel örneklerden sadece biridir.

Geçmişten Geleceğe Kahramanmaraş

Bazı şehirler vardır ki, kahramanlıklarıyla kendine ayrı yer edinmiştir. Bağımsızlık mücadelelerinde bitti denilen yerde, varlığını ortaya koyarak, henüz bitmedi diyerek her şey yeniden başlıyor duygusunu, millet olma çoşkusunu yüreklere kazıyan şehirlerdir onlar…

İyi ki doğdun kendim…

  

Bugünkü yazımın öncekilerden farkı var! Bugün kendimi yazıp, kutlayacağım.

Şaka değil gerçek! 47. yaşıma hoş geldin diyorum. Dünyaya gelen herkes gibi sevinçleri, üzüntüleri yaşadım/yaşamaya devam ediyorum. Öyle ya da böyle 46 yıl geldi geçti.

Yeni Dünya’da bir Asya ülkesi Çin

 

Çin Halk Cumhuriyeti… Kısa adıyla Çin…

Yaklaşık 9,5 milyon kilometrekarelik yüzölçümüyle, Asya kıtasının doğusunda ve Pasifik okyanusunun batı kıyısında yer alan Asya’nın en büyük ülkesi. Aynı zamanda dünyanın da Rusya ve Kanada’dan sonraki üçüncü büyük ülkesidir. Başkenti Pekin. Diğer en çok bilinen şehirleri Şanghay, Guanco, Shenzhen.

Doğusunda Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti, Batısında Pakistan, Afganistan, Tacikistan, Kırgızistan, Kuzeyinde Mogolistan ve Rusya Federasyonu ile komşudur.

Ülke geniş bir coğrafi alana sahip olması nedeniyle soğuk kara ikliminden Subtropikal (bol yağışlı ve sıcak iklim) iklime kadar geniş bir iklim kuşağına sahiptir.

1,5 milyara yaklaşan nüfusun, %87 sini Han kökenli Çinlilerden oluşurken diğer %13 ü ise diğer gruplara mensuptur. 1979 yılında başlayan ve 2016 yılında son verilen tek çocuk politikasının sonucunda ülkedeki kadın erkek dağılımı erkekler lehine bozulmuş, nüfus yaşlanmış ve ülkenin en büyük ekonomik gücü olan iş gücünde düşüşe neden olmuştur. Nüfusun yaklaşık %60’ı şehirlerde yaşamaktadır ve yıllık şehirleşme hızı %2,4 oranındadır.  Ülkedeki okuma yazma oranı %96’nın üzerindedir.

Çin birçok dinin bir arada bulunduğu bir ülkedir. Çin halkı Budizm, Taoizm, İslamiyet ve Hristiyanlığa inanırlar.

Çin son iki yıldır adı Covid-19 ve Sinovac kelimeleri ile yan yana anılsa da aslında bunların haricinde, 21. yüzyılda adından birçok manada söz ettiren ülkelerin başında gelmektedir. Oysa geçmiş yüzyılda Çin dünyanın kapalı kutusu olarak tanımlanıyordu.    

Çin’in zenginliklerinden biri de topraklarında barındırdığı maden ve mineralleridir. Dünyada altın üretimi ve kömür rezervleri noktasında ilk sıradadır. Yine dünyada en fazla hidroelektrik enerji üretimi yapılan ülkedir. Dünyanın en büyük hidroelektrik santrali Three Goges Barajı 22500 megavat enerji üretimi ile küresel anlamda en büyük kapasiteye sahip barajdır. Ülke petrol ve doğal gaz kaynakları mevcut olmasına rağmen önemli bir ham petrol ihracatçısıdır. İlaveten uzay teknolojisi ve elektronik alanında kullanılan bazı ender bulunan madenlerin de artan orandaki üretici ve ihracatçısıdır.

Belki şu sıralar olmasa da gün gelir Covid-19 salgını sona erer ya da tesirsiz hale geldiğinde Çin’e seyahat etmek isterseniz öncelikle Çin vizesi almanız şart. Niyetiniz Shenzhen, Zhuai ve Xiamen gibi özel ekonomik bölgeye gitmek ise söz konusu bölgelerdeki ikamet kuruluşuna doğrudan özel bölge turist vizesi ile başvuru yapılıyor. Shenzhen özel idari bölgesine seyahat etmek isteyen Hong Kong’taki yabancılar, 72 saat vizesiz olarak Shenzhen’e geçebiliyor. Bunu bizzat deneyimlemiş biri olarak rahatlıkla söyleyebilirim. Bundan sekiz yıl kadar önce Hong Kong seyahatimde tren ile yaklaşık 30-40 dakika gibi kısa bir sürede ulaşılabiliyor. Aynı gün içerisinde gidip dönebilirsiniz. Hong Kong ile ilgili detayları ileriki yazılarımda paylaşacağım. Şimdilik sadece şu kadarını söyleyebilirim. Hong Kong aslında Çin Halk Cumhuriyetinin bir parçasıdır. Özel idari bölge olarak tanımlanmıştır ve burada serbest ticaret rejimi uygulanmaktadır.

Şimdilik sağlıkla kalın…

Bir sonraki yazımda Çin Mutfağına doğru yola çıkalım mı?